May 16, 2024

Runes Protocol Nedir? Runes Protocol Rehberi

Runes Protocol Nedir? Runes Protocol Rehberi

Runes Protocol Nedir?

Runes Protokolü, Bitcoin ağı üzerinde fungible tokens (değiştirilebilir tokenlar) yaratmak için ortaya çıkan yeni bir token standardıdır. Geçmişte Ordinals Protokolü’nü geliştiren Casey Rodarmor, Runes Protokolü ile de BRC-20 token standardına göre daha etkili bir şekilde token üretme imkanı sağlar.

Bu protokol, Bitcoin'in UTXO (Harcanmamış İşlem Çıkışı) modelini temel alarak çalışır. Runes, UTXO modeline dayalı bu yaklaşım sayesinde, blockchain üzerinde daha az alan kaplayan fungible tokenler üretme kapasitesine sahiptir.

Özünde Runes, Bitcoin ağının üzerine eklenen bir katman gibi işler ve kullanıcıların Bitcoin ekosistemine dahil çeşitli fungible tokenler oluşturmasına ve yönetmesine olanak tanır. Bu tokenler, sadakat puanlarından topluluk para birimlerine, hatta gerçek dünya varlıklarının parçalı mülkiyetine kadar çeşitlilik gösterebilir. Runes Protokolü, token üretim sürecini basitleştirerek ve Bitcoin'in güvenlik altyapısıyla uyumlu hale getirerek, Bitcoin ağının kullanım alanlarını ve kapsamını genişletir; bu da yeni ve heyecan verici olanaklar sunar.

Runes Protocol Neden Oluşturuldu?

Runes protokolü, Bitcoin üzerindeki token standartları arasında daha etkin ve basit bir çözüm sunmak için oluşturulmuştur. Mevcut olan BRC-20 gibi standartlar, karmaşık yapıları ve UTXO tabanlı olmamaları nedeniyle ağda gereksiz UTXO yığılmasına yol açmakta ve bu da Bitcoin ağının yavaşlamasına sebep olmaktadır. Runes, bu sorunları azaltmayı hedefleyerek, UTXO yönetimini daha sorumlu bir şekilde ele almayı ve blockchain üzerinde daha az iz bırakmayı amaçlar.

Ayrıca, RGB ve Taproot Assets gibi diğer token sistemlerinin verileri blockchain dışında saklaması, bu bilgilerin Bitcoin'in ana katmanından ayrılmasına yol açar. Runes, bu tür dışa bağımlılıkları azaltarak, verileri doğrudan Bitcoin blockchain üzerinde tutarak daha entegre ve erişilebilir bir yapı sunmayı hedefler.

Runes, Omni Layer ve Counterparty gibi sistemlerin aksine, özel bir token gerektirmeden işlem yapabilme avantajıyla da daha basit ve kullanıcı dostu bir alternatif olmayı hedeflemektedir.

Runes Protocol Nasıl Çalışır?

Runes Protokolü, Bitcoin blok zincirindeki işlemler aracılığıyla çalışır ve token oluşturma ile transfer işlemleri için Bitcoin'in OP_Return komutunu kullanır. Bu komut, işlem verilerine ek bilgiler eklemek için bir alan sağlar, böylece Runes'ın token ve transfer bilgilerini saklaması mümkün olur.

İşlem sürecinde, Bitcoin'in UTXO sistemini kullanır. Bu sistem, harcanmamış Bitcoin çıktılarını yönetir, böylece her yeni işlem için kullanılabilir bir bakiye sağlar.

Bitcoin işlemleri içinde yer alan Runes işlemleri "Runestones" olarak adlandırılır. Her Bitcoin işlemi tek bir Runestone içerebilir ve bu Runestone, yeni bir Runes kriptoparası yaratmak, mevcut bir Runes ile etkileşim kurmak veya bir transfer gerçekleştirmek gibi çeşitli işlevleri barındırabilir.

Runestone içinde, "Edict" adında çok az yer kaplayan bir veri seti bulunur. Edict, ilgili token'ın temel bilgilerini ve etkileşime girecek token miktarını içerir. Runes Protokolü, Edict ile Bitcoin ağında minimum yer kaplamayı ve ağa ek yük getirmemeyi amaçlar.

Runestone ve Edict içindeki bilgilerin işleniş sırası ve yöntemi, OP_Return komutuna eklenen verilerle belirlenir.

Son olarak, Runes kriptoparalarının oluşturulması sürecine genellikle "minting" denmek yerine, bu protokol için "etching" terimi kullanılır. Bu, Runes kriptoparalarının nasıl üretildiğine dair spesifik bir tanımlamadır.

 

Runes’un Bitcoin Ekosistemine Kattığı Yenilikler Nelerdir ?

Runes Protokolü, Bitcoin ağında token oluşturma işlemini yeniden şekillendirerek kripto para dünyasında dikkat çekici bir yenilik sunmaktadır. Kullanıcı dostu tasarımı sayesinde teknik bilgisi olmayan kişiler bile Bitcoin üzerinde kolaylıkla token üretebilmekte, bu da sektöre giriş engellerini azaltmaktadır. Bitcoin'in UTXO işlem modelini kullanarak artırılan verimlilik, ağın daha hızlı ve ölçeklenebilir çalışmasını sağlar. Bu da Bitcoin'in finansal teknolojilerden dijital varlık yönetimine kadar çeşitli yeni kullanım senaryoları için kapılarını aralar. Runes Protokolü, Bitcoin ekosisteminde önemli bir potansiyel taşımakta ve kripto para kullanımının daha geniş kitlelere yayılmasına olanak tanımaktadır.

Runes’u Diğer Protokollerden Ayıran Eşsiz Özellikler Nelerdir ?

Runes’u Diğer Protokollerden Ayıran Eşsiz Özellikler Nelerdir ?

Protokol, Bitcoin’in temel yapı taşlarından biri olan UTXO modelini kullanır. Bu yaklaşım, Runes tokenlarının blockchain üzerinde minimal bir veri izi bırakmasını sağlayarak, Bitcoin'in ölçeklenebilirliğini korur. Runes tokenları, Bitcoin’in zamanla geliştirdiği sağlam güvenlik mekanizmalarından yararlanarak, Bitcoin ile aynı güvenlik düzeyini sunar.

Runes, token oluşturma sürecini basitleştirerek, kullanıcı dostu bir deneyim sağlar. Bu durum, daha fazla geliştiricinin katılımını teşvik eder ve Bitcoin ekosistemi içinde çeşitli yeni uygulamaların ve projelerin geliştirilmesine olanak tanır. Bunun yanı sıra, Runes, Bitcoin ekosisteminde zaten var olan araçlar ve cüzdanlar ile uyumlu çalışır, böylece kullanıcılar için ek altyapı kurulumu veya karmaşık geçiş işlemleri gerekmez. Bu özellikler, Runes’u Bitcoin üzerinde token oluşturmayı düşünenler için cazip bir seçenek haline getirir.

Runes Protocol’ün Önemi

Bitcoin'in yarılanması ile birlikte hayata geçirilen Runes protokolü, Bitcoin'in UTXO işlem modelini temel alarak yeni kripto para birimlerinin yaratılmasını ve kullanılmasını kolaylaştırmayı amaçlar. BRC-20 gibi mevcut token standartlarına göre daha verimli bir kullanım sağlayan Runes, Bitcoin üzerinde işlevsel bir kripto para ekosistemi oluşturmayı hedeflemektedir. Bu ekosistem, Bitcoin'in kullanım alanlarını genişleterek, özellikle finansal teknolojiler ve dijital varlık yönetimi gibi sektörlerde yeni uygulama senaryoları sunar. Runes protokolü, Bitcoin'in daha geniş kitleler tarafından kabul görmesini teşvik ederek blockchain teknolojisinde yeni imkanlar yaratır.

Runes Protocol’ün Avantajları

  1. UTXO Kullanımı
    • Rune protokolü, Bitcoin'e özgü UTXO modelini benimser.
    • Her UTXO, istenilen sayıda Rune token'ını içerebilir, bu sayede BRC-20'nin gereksiz UTXO genişlemesine çözüm sunar.
    • Rune, Bitcoin sistemiyle daha doğal bir entegrasyon sağlar.
  2. On-Chain Data Depolama
    • Tüm Runes protokol bilgileri, on-chain işlemlerde saklanır.
    • Off-Chain datalara bağımlılık yoktur, bu da sistem karmaşıklığını azaltır ve kullanıcı deneyimini iyileştirir.
  3. Ekstra Token Gereksinimi Olmaması
    • Yan zincirler veya Bitcoin'in ikinci katman çözümleri gibi, işlem ücretleri için özel token gerektiren sistemlerin aksine, Runes protokolü işleyişi için herhangi bir ek token talep etmez.
    • Bu durum, kullanım sürecini basitleştirir ve daha anlaşılır hale getirir.

Runes Protocol’ün Dezavantajları

  1. Önleyici Kayıt Mekanizması Bulunmaz
    • Runes, basitliği korumak amacıyla token sembollerinin erken kaydını engelleyecek bir mekanizma içermez. Bu durum, bazı ideal sembollerin erken kaydedilmesine yol açabilir.
  2. Long-sized Runes (uzun boyutlu Runeler, büyük miktarda veri içeren satoshiler için kullanılan terim)'lerin Yayılmasının Zor Olması
    • Long-sized Runes'ler, yayılma ve borsalarda listelenme açısından avantajlı değildir. Bu durum, kullanımını ve popülerliğini sınırlayabilir.
  3. Rezervasyon İzninin Tartışılması
    • Projelerin Runes'leri rezerve etme hakkı, adil dağıtım ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle eleştirilmektedir. Bu, topluluk içinde adil olmayan bir avantaj yaratabilir.

Runes Protocol Bitcoin İlişkisi

Runes Protokol, Bitcoin platformu üzerinde yeni tokenlar oluşturmayı ve yönetmeyi kolaylaştırmak için tasarlandı, böylece kullanıcılar kendi tokenlarını daha verimli bir şekilde piyasaya sürebilme imkanı kazandılar. Runes, Nisan 2024'te Bitcoin'in 840.000. bloğunda piyasaya sürüldü. Bu tarih, Bitcoin ekosisteminde beklenen Bitcoin halving (yarılanma) ile aynı zamana denk geldi, bu da protokolün lansmanını daha da dikkat çekici hale getirdi. 

Runes vs BRC-20 vs Ordinals

Runes, fungible tokenlerin yaratılması amacıyla Casey Rodarmor tarafından UTXO tabanlı olarak geliştirilmiştir.

BRC-20, Domo tarafından fungible token ihraç etmek için tanıtılmış olup, Ordinals tabanlıdır. 

Ordinals, Casey Rodarmor tarafından satoshilere veri yazmayı mümkün kılmak amacıyla başlatılmış olup, Ordinals Protocol'e dayanır.

Runes vs BRC-20 vs Ordinals Karşılaştırması Aşağıdaki Gibidir :

Runes vs BRC-20 vs Ordinals Karşılaştırması Aşağıdaki Gibidir :

Benzer içerikler

Yardıma ihtiyacınız mı var?

Icon

7/24 Canlı Destek

Bir sorununuz mu var? Hemen iletişime geçin. Destek ekibimiz 7/24 hizmet veriyor.

Icon

Sıkça sorulan sorular

Belirli özelliklere ilişkin ayrıntılı talimatlar için SSS'leri görüntüleyin.

Icon

Blog

En son hikayeler ve duyurularla güncellemeleri takip edin.