8/7/2025

Kriptoda Artık "Copyleft" Zamanı

Kriptoda Artık "Copyleft" Zamanı

Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, kripto dünyasında açık kaynak ruhunun zayıfladığını söyleyerek, geliştiricilere “copyleft” lisanslara yönelmeleri çağrısında bulundu.

Buterin, kişisel blogunda yayımladığı yeni yazısında, daha önce açık kaynak yazılımlar için “izin verici” (permissive) lisansları desteklediğini ancak artık “copyleft” yaklaşımını daha uygun bulduğunu ifade etti.

Copyleft Nedir?

  • Permissive lisanslar, bir yazılımın herkes tarafından serbestçe değiştirilip dağıtılmasına izin verir, ancak türetilen projelerin kaynak kodunun açılması gerekmez.

  • Copyleft lisanslar ise aynı özgürlüğü sunar ama üzerine inşa edilen her şeyin de açık kaynak olarak paylaşılmasını zorunlu kılar.

“İki insanın birbirine veri göndermesinin üçüncü bir tarafa karşı ‘suç’ sayılması fikrinden hoşlanmıyorum,” diyen Buterin, telif hakkı ve patentlere karşı olduğunu da yineledi.

Neden Copyleft?

Buterin'e göre kripto dünyası giderek daha rekabetçi ve çıkar odaklı hale geliyor. Eskiden geliştiriciler çalışmalarını “iyi niyetle” paylaşırken, artık bu paylaşım kültürü zayıfladı. Bu yüzden, yalnızca gönüllülüğe değil, bazı durumlarda “zorlayıcı kurallara” da ihtiyaç olduğunu savunuyor:

“Kripto alanı artık o kadar da iş birliğine dayalı değil. Bu yüzden paylaşımı zorunlu kılan lisanslara yönelmek, topluluğun genel çıkarlarını korumak için gerekli hale geldi.”

Buterin, copyleft lisansların “karşılıklılık” (reciprocity) ilkesiyle çalıştığını ve bu sayede bir kişinin katkısının yalnızca kendisine değil, topluluğun geneline fayda sağladığını belirtiyor.

Ayrıca bu lisans modelinin, zaman içinde devasa açık kaynak havuzları oluşturduğunu ve yalnızca bu havuzdan faydalanmak isteyenlerin kendi projelerini de açık hale getirmesi gerektiğini vurguluyor.

“Copyleft, açık kaynak katkılarını teşvik etmenin nötr ve geniş tabanlı bir yolu olabilir.”

Topluluk Nasıl Tepki Verdi?

Kripto yatırımcısı Adam Cochran, copyleft’in bazı özel durumlarda zorluk çıkarabileceğini kabul ederken, genel felsefesine katıldığını belirtti.

Buterin'in çağrısı, özellikle kapalı kaynak geliştirme yapan projelerin hızla arttığı günümüzde, açık kaynak ruhunun korunması açısından önemli bir tartışmayı yeniden gündeme taşıyor.

*Kaynak haber linki

*Bu sayfada yer alan bilgi ve açıklamalar, yatırım danışmanlığı kapsamında değildir ve herhangi bir alım-satım önerisi ya da getiri taahhüdü içermemektedir. İçerikler yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmakta olup, yatırım kararları için tek başına yeterli görülmemelidir. Bilira Kripto Varlık Alım Satım Platformu A.Ş. ve çalışanları, bu bilgilerin kullanımı sonucu doğabilecek doğrudan ya da dolaylı zararlardan sorumlu tutulamaz

Benzer içerikler

Yardıma ihtiyacınız mı var?

Icon

7/24 Destek

Bir sorununuz mu var? Hemen iletişime geçin. Destek ekibimiz 7/24 hizmet veriyor.

Icon

Sıkça sorulan sorular

Belirli özelliklere ilişkin ayrıntılı talimatlar için SSS'leri görüntüleyin.

Icon

Blog

En son hikayeler ve duyurularla güncellemeleri takip edin.